بخار تامین گرما، حرکت مکانیکی ، کنترل فشار ، تامین آب برای فرایند های گوناگون را بر عهده دارد. مزیت های بالا بخار باعث شده یک انرژی قابل توزیع باشد. مثلا غیر سمی بودن ، راندمان بالا قابلیت انتقال آسان ، قیمت پایین و ظرفیت حرارتی بالای آن در مقایسه با سایر انرژی ها را می توان نام برد.
یکی از ساده ترین راه های انتقال حرارت استفاده از بخار آب است. آب به دلیل ظرفیت حرارتی بالا و همچنین ارزانی و در دسترس بودن به عنوان یک انتقال دهنده حرارت مورد استفاده قرار می گیرد.
مقدار انرژی زیادی را در واحد وزن خود نگه می دارد. از آنجایی که اکثر حرارت بخار به صورت گرمای نهان می باشد مقادیر زیادی از حرارت می تواند با کارایی بالا در یک دمای ثابت انتقال یابد. بخار هم چنین در برخی از موارد مستقیما و در بسیاری فرایندها برای کنترل فشار و دما مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر کاربرد های مهم بخار ضدعفونی کردن و از بین بردن آلودگی هاست.
به صورت خلاصه از بخار جهت گرمایش ، استریلیزه کردن ، نیروی محرکه ، شستشو و تمیز کردن ، رطوبت زنی و … می توان استفاده نمود انرژی لازم برای تولید بخار از سوختن موادی نظیر گازوییل ، گاز شهری و …. در دیگهای بخار تامین می گردد . مدیریت درست استفاده از انرژی های سوختی و بخار تولید شده می تواند در پایین آوردن قیمت تمام شده محصولات تاثیر بسزایی داشته باشد .
کاربرد و استفاده بخار و بویلر بخار
- نیروگاه های حرارتی
- صنایع غذایی
بخار به عنوان یکی از حاملهای انرژی در صنایع غذایی مصارف فراوانی دارد . مبدلهای حرارتی ، منابع دو جداره و دستگاه های پاستوریزاتور از مصادیق مصرف بخار در فرایندهای تولید مواد غذایی می باشند .
- صنایع داروسازی
- صنایع نفت و گاز و پتروشیمی
- تهویه مطبوع و گرمایش و سرمایش
- صنایع شیمیایی
- صنایع کاغذ سازی
- صنایع پلاستیک سازی
- صنایع قند و شکر
- صنایع نساجی
- صنایع چرم سازی
- صنایع لاستیک سازی
- سالن های رنگ
- عمل آوری بتن
- دامداری و مرغ داری ها
- ذوب مواد
- اتوکلاو ها
- صنایع بسته بندی
- بیمارستان ها
- خشک شویی ها
- سونای بخار
و …
نکته استفاده از دیگ بخار
دیگ های بخار صرف نظر از اندازه و نوعشان می توانند خطرناک باشند و چنانچه بازرسی و نگهداری آنها درست انجام نشود باعث خسارت جانی و مالی قابل توجهی خواهند شد..اگر چه ادوات ایمنی از تبدیل شدن شرایط عملیاتی خطرناک دیگ به فاجعه جلوگیری میکنند،اما فقط با نگهداری درست می توان از وقوع شرایط عملیاتی خطرناک در دیگ های بخار پیشگیری نمود.
تنها راه جهت حصول اطمینان از عملکرد صحیح ادوات ایمنی یا کنترل دیگ های بخاراین است که نگهداری، تست، و بازرسی مورد نیاز آن ها به طور مرتب انجام شود. در آمریکا بازرسی مرتب دیگ های بخار امری قانونی است که اکثراً توسط ایالات و در بعضی موارد توسط فرمانداری ها و شهر ها کنترل می شود. دیگ های بخار باید توسط بازرسین گواهینامه دار طبق یک برنامه زمانی مدون مورد معاینه قرار گیرند.
سرویس و نگهداری روز مره دیگ های بخار از مسئولیت های مهندسین تأسیسات، مدیران نگهداری ساختمان و یا مدیران ساختمان است.
اهمیت فزاینده ديگهای بخاردر کارخانه جات و لزوم تعمیر و نگهداری و راهبری دقیق آنها، جهت دستیابی به تولید صنعتی، بر هیچ کس پوشیده نیست. همچنین وجود افراد متخصص و آشنا به عملکرد مجموعه های مولد بخار و حرارت نیز، جهت بهره برداری منظم و مستمر از ديگهای بخار اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.